ŞEYMA KILIÇ
ÇOCUKLARDA GECE KORKULARI
Çocukluk çağındaki gelişimsel olarak izlenen gece korkuları sıklıkla uykuya dalmakta zorlanma, karanlıktan korkma, kabuslar olarak sıralanabilir.
Duyulan tıkırtı vb sesler, izlenilen çizgi film/filmlerdeki canavarlar, karanlık, hırsız ve hayalet korkuları en sık ifade edilen gece korkularıdır.
-ÇOCUKLAR NİÇİN KORKARLAR?
Çocukluk çağı(2-6 yaş) korkuları, zihinsel ve duygusal gelişimin doğal sonucu olarak ortaya çıkar. Zihinsel algısı somut olan çocuk, hayal ettiği,açıklayamadığı, tanımlayamadığı ses ve durumlardan korku duyar. Bunun yanı sıra, çocuk günlük yaşamında korktuğu endişelendiği ve çözümleyemediği durumlara tepki olarak da gece korkuları yaşar.
Gelişimsel olarak ısırılmak, kovalanmak, hayvanlar, kötü insanlar, canavarlar, ölmek, öldürülmek, uçmak, araba kazaları, kaybolma, evini bulamama, anne ve babasının bırakıp gitmesi ve hayalet rüyaları olarak farklı yaş gruplarında farklı korkular olarak ön plana çıkmaktadır.
5 yaş öncesi çocuklar rüya ve gerçeği ayırt edemeyeceği için gece korkuları çocuk için gerçektir bu nedenle de oldukça korkutucudur. Bir diğer ifadeyle çocuk rüyasında gördüğü ya da zihninde canlandırdığı hayali, olayı gerçek olarak algılar.
-ÇOCUĞUNUZUN KORKULARIYLA BAŞETMESİNE NASIL YARDIM EDEBİLİRSİNİZ?
* Çocuğunuzun korkusu ile ilgili endişenizi,huzursuzluğunuzu onunla paylaşmayın ve ona yansıtmayın.
*Korkan çocuğunuza abartılı ilgi göstermeyin. Sürekli korkup korkmadığını sormak, bu konu ile ilgili uzun uzun açıklamalar yapmak, korkuları nedeniyle farklı olanaklar sunmak( birlikte yatmaya başlamak vb. gibi) yaklaşımlar çocuğun korkularının pekişmesini sağlar.
*Çocuğunuza ‘’korkacak bir şey yok’’ gibi bir yaklaşımda da BULUNMAMALISINIZ. Bu şekilde bir yaklaşım çocuğun çaresizlik ve kaygı yaşamasına sebep olur.
*Odasının kapısının açık kalması, ışığın söndürülmemesi, odasının yakınlarında aile bireylerinden birisinin olması, çocuğunuz için korkuyu daha az rahatsız edici kılar.
*Çocuğunuzun uykuya geçişini sağlayacak ritüeller bu durumla başa çıkmak için yardımcı olur. Örneğin; önce sütünü içer, dişlerini fırçalar, sonra gece lambası açılır, masalı okunur, yanında oturulur vb.
*Çocuğunuzun korktuğu nesne yada durumun resmini çizmesi, hamurla şeklini yapması gibi somut ifade etmesini sağlamak korkuyla baş etmesini kolaylaştırır.
-NE ZAMAN BİR UZMANA BAŞVURULMALIDIR?
*Önerilen yaklaşımları uyguladığınız halde gece korkuları aynı yoğunlukta ve sıklıkta devam ediyorsa;
*Kabuslar sıklıkla devam ediyor, çocuğunuzun sağlıklı bir uyku almasını engelliyor, günlük yaşam aktivitelerini, uyumunu, ilişkilerini etkiliyorsa;
*Çocuğunuz uyku halindeyken korkma, çığlık atma, konuşma,çırpınma,uyanamama ve sizlerin varlığıyla rahatlayamama vb. tepkilerin olduğu uyku terörü yaşıyorsa uzmana başvurmalısınız.